Sử dụng chỉ số EQ trung bình để đánh giá năng lực hành vi, cách xử lý tình huống đang trở nên phổ biến trong doanh nghiệp. Công cụ này giúp nhà tuyển dụng có thể đánh giá ứng viên chính xác và toàn diện hơn so với chỉ phỏng vấn thông thường.
Chỉ số cảm xúc EQ là gì?
EQ là viết tắt của Emotional Quotient, có nghĩa là chỉ số cảm xúc và đôi khi cũng được gọi là Emotional Intelligence (EI) – trí tuệ cảm xúc. EQ biểu đạt khả năng theo dõi cảm xúc của chính bạn cũng như cảm xúc của người khác để phân biệt và gắn nhãn chính xác các loại cảm xúc khác nhau.
Từ đó, sử dụng thông tin cảm xúc để điều hướng suy nghĩ, hành vi của bạn và sự ảnh hưởng của chúng đến người khác.
Nhà lý thuyết gia có sức ảnh hưởng Howard Gardner của Harvard đã phát biểu: “Chỉ số EQ của bạn tượng trưng cho mức độ thấu hiểu của bạn đối với người khác và làm thế nào để hợp tác với họ”. Khả năng thấu hiểu, làm chủ cảm xúc tác động đến khả năng thành công của một người và con đường đi đến thành công của người đó.
Cụ thể trong một số trường hợp, EQ là những gì chúng ta sử dụng khi cảm thấy đồng cảm với bạn bè, đống nghiệp trong những cuộc trò chuyện và khi nỗ lực để quản lý một đứa trẻ ương bướng. Nó cho phép chúng ta kết nối với những người khác, hiểu rõ bản thân mình hơn và sống một cuộc sống chân thực, lành mạnh và hạnh phúc hơn.
Chỉ số EQ trung bình và IQ khác nhau ở điểm nào?
EQ – trí tuệ cảm xúc là về xác định cảm xúc trong chính bản thân chúng ta và những người khác và sự truyền đạt về cảm xúc của chúng ta (Theo Cherry, 2018).
IQ – trí tuệ nhận thức. Đây là khái niệm về trí thông minh mà mọi người quen thuộc nhất và cũng là loại thường được đo lường thông qua các bài kiểm tra và ước tính thông qua những thứ như điểm trung bình.
Phân biệt 5 loại chỉ số EQ trung bình
Self-awareness – Tự nhận thức
Tự nhận thức được định nghĩa là khả năng nhận ra một cảm xúc khi nó xảy đến. Sự phát triển khả năng tự nhận thức đòi hỏi phải điều chỉnh theo cảm xúc thật của bạn.
Nếu ứng viên có thể tự đánh giá cảm xúc của mình thì họ có thể kiểm soát chúng. Các yếu tố chính của sự tự nhận thức là:
- Nhận thức cảm xúc – Khả năng nhận diện cảm xúc và tác động của chúng.
- Sự tự tin – Sự chắc chắn về giá trị bản thân và khả năng của bạn.
Self-regulation – Tự điều chỉnh
Thường một người ít có sự kiểm soát khi trải nghiệm cảm xúc. Tuy nhiên, có một số người nói rằng một cảm xúc sẽ tồn tại bao lâu bằng cách sử dụng một số kỹ thuật để làm giảm bớt những cảm xúc tiêu cực như giận dữ, lo lắng hoặc trầm cảm.
Một vài trong số các kỹ thuật này bao gồm việc tái hiện lại một tình huống theo hướng tích cực hơn, đi bộ trong một quãng đường dài, thiền định hoặc cầu nguyện. Tự điều chỉnh bao gồm:
- Tự kiểm soát – Quản lý các xung đột.
- Đáng tin cậy – Duy trì tiêu chuẩn trung thực và liêm chính.
- Sự thuân thủ – Chịu trách nhiệm về hiệu suất của riêng bạn.
- Khả năng thích ứng – Xử lý thay đổi một cách linh hoạt.
- Sự đổi mới – Cởi mở với những ý tưởng mới.
>> Xem thêm: Mẫu đề test online giúp doanh nghiệp đánh giá ứng viên chính xác
Motivation – Động lực
Động lực nghĩ là phải có mục tiêu rõ ràng và thái độ tích cực để thúc đẩy bản thân đạt được bất kỳ thành tích nào. Mặc dù có thể là người nghiêng về xu hướng tích cực hoặc tiêu cực, họ có thể học cách suy nghĩ tích cực hơn.
Nói cách khác, người đó có thể điều chỉnh lại những cảm xúc tiêu cực để chúng trở nên tích cực hơn – điều này sẽ giúp họ đạt được mục tiêu của mình. Động lực được tạo thành từ:
- Thúc đẩy thành tích – Không ngừng phấn đấu để cải thiện hoặc đáp ứng tiêu chuẩn xuất sắc.
- Cam kết – Phù hợp với các mục tiêu của đội nhóm hoặc tổ chức.
- Sáng kiến – Sẵn sàng để hành động khi có cơ hội.
- Lạc quan. Theo đuổi mục tiêu một cách bền bỉ, bất chấp trở ngại và thất bại.
Empathy – Sự đồng cảm
Khả năng nhận ra cảm xúc của người khác, đây cũng là một yếu tố khác quan trọng để đạt được thành công trong cuộc sống và sự nghiệp.
Một người càng khéo léo trong việc nhận ra những cảm xúc đằng sau tín hiệu của người khác thì họ càng có thể kiểm soát tốt hơn các tín hiệu xung quanh. Một người thấu cảm với người khác vượt trội tại những điều sau:
- Định hướng dịch vụ – Dự đoán, công nhận và đáp ứng nhu cầu của khách hàng.
- Phát triển những thứ khác – Nhận thấy những gì người khác cần để tiến bộ và củng cố khả năng của họ.
- Tận dụng sự đa dạng – Cơ hội rèn luyện thông qua những người đa dạng.
- Nhận thức chính trị – Đọc một dòng cảm xúc của một nhóm và những mối quan hệ quyền lực.
- Thấu hiểu người khác – Làm sáng tỏ cảm xúc đằng sau nhu cầu và mong muốn của người khác.
Social skills – Kỹ năng xã hội
Sự phát triển của các kỹ năng giao tiếp tốt cũng tương đương với mức độ thành công trong cuộc sống và sự nghiệp.
Trong thế giới kết nối ngày nay, mọi người đều có thể dễ dàng tìm được các kiến thức khác nhau. Do đó, những người có kĩ năng tốt thường chiếm vị thế khá quan trọng vì phải sở hữu một chỉ số EQ cao để thấu hiểu, cảm thông và đàm phán với người khác.
Một số các kĩ năng hữu ích nhất:
- Sự ảnh hưởng – Sử dụng chiến thuật thuyết phục hiệu quả.
- Kĩ năng giao tiếp – Truyền đạt thông tin rõ ràng.
- Khả năng lãnh đạo – Truyền cảm hứng và dẫn dắt đội nhóm.
- Quản trị xung đột – Thấu hiểu, đàm phán và giải quyết các bất đồng.
- Xây dựng kết nối – Nuôi dưỡng những mối quan hệ.
- Hợp tác và cộng tác – Cộng tác với những người khác để hướng tới mục tiêu chung.
- Kĩ năng làm việc nhóm – Tạo ra sức mạnh tổng hợp của đội nhóm trong việc theo đuổi các mục tiêu tập thể
Những cách để cải thiện chỉ số EQ trung bình
Không giống như IQ, mọi người thực sự có thể cải thiện trí tuệ cảm xúc của họ. Cơ sở này dựa trên một nhánh khoa học mới được gọi là tính khả biến thần kinh (Neuroplasticity).
Trí tuệ cảm xúc có thể được rèn luyện qua các cách sau:
- Rèn luyện sự tập trung để tâm trí được ổn định và sáng suốt.
- Thiền chánh niệm (Mindfulness meditation)
- Phát huy các kĩ năng lắng nghe người khác
- Duy trì năng lượng và thái độ sống tích cực
- Rèn luyện khả năng tự nhận thức
- Rèn luyện khả năng tiếp nhận những lời phê bình một cách có chọn lọc
- Kiểm soát những cảm xúc tiêu cực
- Bổ sung và cải thiện vốn từ vựng trong giao tiếp
- Rèn luyện kĩ năng đặt bản thân mình vào vị trí của người khác đối với các tình huống trong giao tiếp
Dấu hiệu của người có chỉ số EQ trung bình cao
Nghiền ngẫm về những cảm xúc
Trí tuệ cảm xúc bắt đầu với những gì được gọi là nhận thức về bản thân và xã hội, khả năng nhận ra cảm xúc và tác động của chúng ở cả bản thân và người khác.
Nhận thức đó bắt đầu bằng sự phản ánh, đặt ra những câu hỏi như: Điểm mạnh về mặt cảm xúc của tôi là gì? Điểm yếu của tôi là gì? Tâm trạng hiện tại của tôi ảnh hưởng đến suy nghĩ và việc đưa ra quyết định của tôi như thế nào? Điều gì sâu xa hơn làm ảnh hưởng đến những gì người khác nói hoặc làm? Những câu hỏi suy ngẫm như thế này mang lại những hiểu biết có giá trị và có thể được xem là điểm mạnh của bạn.
Biết khi nào thì nên tạm dừng
>> Tham khảo thêm: Tại sao Doanh nghiệp nên sử dụng bài test EQ tuyển dụng?
Việc tạm dừng đơn giản như dành một chút thời gian để dừng lại và suy nghĩ trước khi nói hoặc hành động. Điều này có thể giúp một người tránh khỏi những khoảnh khắc lúng túng hoặc đưa ra quyết định quá nhanh.
Nói cách khác, tạm dừng giúp kiềm chế việc đưa ra quyết định mang tính chất vĩnh viễn dựa trên cảm xúc nhất thời.
Kiểm soát suy nghĩ
Chúng ta thường không kiểm soát được cảm xúc trong một thời điểm nhất định. Nhưng bạn có thể kiểm soát phản ứng của mình trước những cảm xúc đó – bằng cách tập trung vào suy nghĩ.
Bằng cách cố gắng kiểm soát suy nghĩ, người đó có thể chống lại việc trở thành nô lệ cho cảm xúc của mình, cho phép bản thân sống một cách hài hòa với mục tiêu và giá trị của mình.
“Hưởng lợi” từ những lời phê bình
Không ai thích những phản hồi tiêu cực, nhưng những lời phê bình là một cơ hội để học hỏi, ngay cả khi nó không được truyền đạt theo cách tốt nhất. Thông qua đó, một người có thể nhận thấy được lối suy nghĩ của người khác.
Thể hiện sự đồng cảm đối với người khác
Khả năng thể hiện sự đồng cảm bao gồm hiểu được suy nghĩ và cảm xúc của người khác giúp việc kết nối với người khác dễ dàng hơn. Thay vì phán xét hoặc có những định kiến đối với người khác, hãy cố gắng đặt mình vào vị trí của họ.
Đồng cảm không nhất thiết có nghĩa là đồng ý với quan điểm của người khác. Thay vào đó, đó là về việc phấn đấu để thấu hiểu – điều này cho phép bạn xây dựng các mối quan hệ sâu sắc và mang tính kết nối hơn.
Khen ngợi người khác
Mọi người đều khao khát sự công nhận và đánh giá cao. Khi khen ngợi người khác, cá nhân cũng có thể thỏa mãn sự khao khát đó của họ và xây dựng một hệ thống niềm tin.
Điều này bắt đầu khi chúng ta chỉ tập trung vào những điều tốt đẹp ở người khác. Sau đó, bằng cách chia sẻ cụ thể những gì bản thân đánh giá cao ở họ và truyền cảm hứng để người xung quanh trở thành phiên bản tốt nhất của chính mình.
Đưa ra những lời nhận xét hữu ích
Những phản hồi tiêu cực phần nào làm tổn thương đến cảm nhận của người khác. Nếu nhận ra được điều này và điều chỉnh những lời nhận xét trở thành những phản hồi mang tính xây dựng, người tiếp nhận thông tin sẽ cảm thấy hữu ích thay vì bị tổn thương.
Nói lời xin lỗi
Cần có sức mạnh và sự can đảm để có thể nói ra lời xin lỗi. Điều này càng chứng tỏ được sự khiêm tốn – một phẩm chất sẽ tự nhiên thu hút người khác.
Trí tuệ cảm xúc giúp cá nhân nhận ra rằng xin lỗi không phải lúc nào cũng có nghĩa là sai. Thay vào đó, chúng ta trân trọng mối quan hệ đó nhiều hơn là cái tôi của bản thân.
Giúp đỡ người khác
Một trong những cách tốt nhất để tác động tích cực đến cảm xúc của người khác là giúp đỡ họ.
Hầu hết mọi người không thực sự quan tâm một người tốt nghiệp từ trường Đại học nào hoặc thậm chí về những thành tích trước đây. Nhưng những hành động như sẵn sàng hoãn lịch trình để lắng nghe, giúp đỡ và sát cánh bên họ sẽ tạo dựng niềm tin và truyền cảm hứng cho những người khác làm theo sự dẫn dắt của bạn.
Bảo vệ bản thân khỏi sự phá hoại cảm xúc
Việc nhận ra rằng trí tuệ cảm xúc cũng có một mặt tối – chẳng hạn như khi các cá nhân cố gắng điều khiển cảm xúc của người khác để thỏa mãn nhu cầu cá nhân hoặc vì một lý do ích kỷ nào khác.
Đó là lý do tại sao chúng ta nên tiếp tục mài giũa trí tuệ cảm xúc của chính mình – để bảo vệ chính bản thân bạn khỏi những hành động tiêu cực như vậy.
Biết rõ điểm mạnh và điểm yếu
Minh chứng rõ nhất của việc tự nhận thức là thành thật với chính mình – biết rõ bản thân xuất sắc và còn cần phải cố gắng ở đâu. Một người thông minh về mặt cảm xúc sẽ học cách xác định thế mạnh/yếu của bản thân và phân tích cách làm việc hiệu quả nhất trong khả năng của họ.
Các dạng trắc nghiệm chỉ số EQ trung bình
Nhiều mô hình và định nghĩa về chỉ số EQ đã được đưa ra nhưng chỉ có mô hình cảm xúc Năng Lực (ability EI model) và mô hình cảm xúc Đặc Điểm (trait EI model) là được chấp nhận rộng rãi nhất trong những tài liệu khoa học. Vì thế các bài trắc nghiệm EQ cũng chủ yếu dựa trên 2 dạng này.
Mô hình EI Năng Lực thường được đo bằng việc sử dụng tối đa các bài Test EQ về hành vi, trong khi mô hình EI thường đánh giá chỉ số EI bằng việc sử dụng các bài EQ test với câu hỏi tự trả lời, do đó có mối liên hệ mật thiết với tính cách của bạn. Ngoài ra, các nhà khoa học cũng thường hay sử dụng bài trắc nghiệm MBTI để kiểm tra tính cách của một người.
Một người sở hữu chỉ số EQ cao là một người luôn biết tự đánh giá bản thân, biết điểm mạnh, điểm yếu của chính mình và của người khác, có khả năng đồng cảm và thấu hiểu cảm xúc người khác. Luôn biết cách giữ được sự bình tĩnh và lạc quan trong cuộc sống ngay cả trong những thử thách khó khăn nhất. Qua đó, ta thấy được rằng, người có chỉ số EQ cao tự nhiên sẽ có đủ mọi tố chất để trở thành người lãnh đạo. Chính vì thế không có gì ngạc nhiên khi ngày nay bài Test EQ – trắc nghiệm EQ được đánh giá quan trọng không kém Test IQ.
Vấn đề là, người ta thường chỉ giỏi một trong hai EQ hoặc IQ. Hiếm có người nào cùng lúc giỏi cả hai thứ, tuy nhiên nếu có, bạn sẽ cảm thấy rất thú vị với những gì người đó có thể làm đấy!
Testcenter.vn – Nền tảng công nghệ cung cấp giải pháp test online dành riêng cho doanh nghiệp Việt Nam. Tự hào đồng hành cùng +100 khách hàng doanh nghiệp hàng đầu như HONDA, Đại học FPT, TopCV, Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB)…
Nếu bạn quan tâm đến giải pháp giúp nâng cao chất lượng tuyển dụng, đào tạo và đánh giá năng lực nhân sự giúp tối ưu chi phí lên tới 30%. Vui lòng đăng ký ngay tại đây để được tư vấn trực tiếp về Nền tảng đánh giá năng lực nhân sự TestCenter.
TestCenter.vn – Nền tảng đánh giá năng lực nhân sự cung cấp giải pháp test online dành cho doanh nghiệp Việt Nam. TestCenter.vn với ngân hàng 300+ đề thi tuyển dụng nhân sự mẫu hỗ trợ quy trình đánh giá năng lực nhân sự. Tự hào đồng hành cùng +500 khách hàng doanh nghiệp hàng đầu như Honda, Sailun, Petrolimex, Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB),…
Doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được 30% chi phí so với cách tuyển dụng truyền thống khi sử dụng Testcenter. Vui lòng ĐĂNG KÝ TẠI ĐÂY để nhận tư vấn 1-1 về các tính năng của Nền tảng đánh giá năng lực nhân sự TestCenter
